لیسانس به پزشکی یا کنکور سراسری

توسط : آناهید گستر خلیلی

مقایسه مسیرهای ورود به رشته پزشکی: لیسانس به پزشکی یا کنکور سراسری

آرزوی دیرینه بسیاری از جوانان ایرانی ورود به رشته پزشکی است، این رشته به خاطر ماهیت عمیقا انسان دوستانه و امکان خدمت به جامعه و همچنین به دلیل جایگاه اجتماعی والا و درآمد مناسب همواره در صدر انتخاب‌های داوطلبان قرار داشته است و برای آن‌ها یک رویای مهم محسوب می‌‌شده است. برای سال‌های متمادی کنکور سراسری علوم تجربی تنها دروازه ورود به این دنیای پرفراز و نشیب و البته محبوب بوده است. این مسیر، شناخته‌شده‌ترین و پرطرفدارترین راهی است که دانش آموزان پس از اتمام دوره متوسطه دوم و کسب دیپلم در رشته‌های علوم تجربی یا ریاضی، با شرکت نمودن در یک رقابت علمی سنگین، برای ورود به یکی از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور می‌پیماند. در این فرآیند هر ساله، صدها هزار نفر برای کسب تعداد محدودی صندلی، به رقابت می‌پردازند و موفقیت به طور کامل بر اساس توانایی علمی داوطلب در پاسخگویی صحیح به سوالات دروس عمومی و اختصاصی کنکور سنجیده می‌شود.

اما در سال‌های اخیر، یک مسیر دیگر نیز تحت عنوان "پذیرش دانشجوی پزشکی از مقطع لیسانس"(لیسانس به پزشکی) مطرح شده که یک پنجره جدید را برای ورود به این رشته به روی علاقه‌مندان باز کرده است. در واقع این مسیر، فرصتی را برای فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی فراهم می‌نماید تا شانس خود را برای تحقق رویای دیرینه خود امتحان کنند. این فرآیند بر خلاف کنکور سراسری، تنها بر یک آزمون متمرکز نیست، بلکه شامل یک آزمون کتبی و یک مصاحبه تخصصی است که به شکل جداگانه و توسط دانشگاه‌های خاصی(در حال حاضر عمدتا دانشگاه علوم پزشکی تهران) برگزار می‌شود. داوطلبان این مسیر، غالبا افرادی‌اند که یا در کنکور سراسری موفق به قبولی در رشته پزشکی نشده‌اند، یا بعد از اتمام مقطع کارشناسی خود، تصمیم به تغییر مسیر تحصیلی گرفته‌اند. این تغییر رویکرد، نه تنها بار روانی کنکور را برای عده‌ای کاهش داده است، بلکه به افراد با تجربه و تحصیلات دانشگاهی این اجازه را می‌دهد تا از دانش قبلی خود به عنوان پلی برای ورود به دنیای پزشکی استفاده نمایند و به رویای دیرینه خود رنگ واقعیت ببخشند.

این دو مسیر، تفاوت‌های بنیادین و مهمی در شرایط، فرآیند و چالش‌های پیش روی خود با یکدیگر دارند، هر چند که در نهایت هر دو به یک مقصد مشترک منتهی می‌شوند. ما در این مقاله قصد داریم به صورت جامع و دقیق به مقایسه این دو مسیر بپردازیم تا داوطلبان بتوانند با دیدی بازتر و اطلاعاتی کامل‌تر، مسیر آینده خود را انتخاب نمایند و دچار سردرگمی نشوند.

مقدمه: نگاهی به دو مسیر

مسیر اول(شرکت در کنکور سراسری علوم تجربی): شناخته‌شده‌ترین و پرطرفدارترین راه ورود به رشته پزشکی همین مسیر است. دانش آموزان در رشته‌های علوم تجربی یا ریاضی پس از با موفقیت به پایان رساندن دوره متوسطه دوم و کسب مدرک دیپلم، با شرکت در کنکور سراسری و کسب رتبه لازم، در یکی از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور پذیرفته می‌شوند. این فرآیند به طور کامل بر اساس توانایی علمی داوطلب در پاسخگویی صحیح به سوالات دروس عمومی و اختصاصی کنکور سنجیده می‌شود.

مسیر دوم(پذیرش از طریق لیسانس به پزشکی): این مسیر برای فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی طراحی شده است. افرادی که مقطع کارشناسی خود را با موفقیت به پایان رسانده‌اند، این امکان را دارند تا با شرکت در یک آزمون و مصاحبه تخصصی، شانس خود را برای ورود به دوره دکتری عمومی پزشکی امتحان نمایند. این آزمون به صورت جداگانه و به وسیله دانشگاه‌های خاصی(در حال حاضر معمولا دانشگاه علوم پزشکی تهران) برگزار می‌شود و شرایط خاصی را نیز برای داوطلبان در نظر می‌گیرد.

مقایسه جامع دو مسیر

برای اینکه بتوانید تفاوت‌های این دو مسیر را بهتر درک نمایید، تصمیم گرفتیم تا این دو مسیر را در چندین بخش کلیدی با هم مورد مقایسه قرار دهیم:

1.شرایط و الزامات پذیرش

کنکور سراسری:

  • مدرک زبان: نیازی به ارائه مدرک زبان معتبر نیست.
  • محدودیت رشته: داوطلبان باید از رشته‌های مجاز در کنکور سراسری باشند.
  • مدرک تحصیلی: دارا بودن دیپلم متوسطه دوم در رشته‌های علوم تجربی یا ریاضی
  • معدل: معدل دروس نهایی دوره متوسطه دوم(پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم)، در سال‌های اخیر تاثیر قطعی و قابل توجهی در رتبه کنکور داشته است.
  • شرط سنی: معمولا شرط سنی خاصی وجود ندارد، اما برای آقایان، داشتن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم برای شرکت نمودن در کنکور مجدد پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه دولتی ضروری است.

لیسانس به پزشکی:

  • دروس: منابع آزمون تخصصی‌تر و عمدتا شامل دروس علوم پایه پزشکی همچون فیزیولوژی، بیوشیمی، باکتری شناسی و ویروس شناسی، علوم تشریح(آناتومی، جنین و بافت شناسی)، انگل شناسی(انگل، حشره و قارچ شناسی)، اصول خدمات سلامت، اصول اپیدمیولوژی، مبانی روانشناسی، مهارت های استدلال و تفکر نقاد است.
  • ماهیت سوالات: سوالات این آزمون هم همچون کنکور سراسری تستی هستند، اما ماهیت آن‌ها بیشتر مرتبط با رشته‌های علوم پایه و تخصصی است. داوطلبانی که رشته کارشناسی آن‌ها مرتبط با این دروس باشد، شانس موفقیت بیشتری دارند.
  • مدرک زبان: برای شرکت در آزمون لیسانس به پزشکی به مدرک معتبر زبان نیاز است.

2.سختی و رقابت

کنکور سراسری:

  • تعداد شرکت کنندگان: همه ساله به منظور کسب تعداد محدودی صندلی پزشکی، باید صدها هزار نفر از داوطلبان گروه علوم تجربی با هم رقابت کنند. این امر موجب می‌شود تا رقابت بسیار شدید و نفس‌گیر باشد.
  • سختی آزمون: طراحان، با توجه به تعداد بالای شرکت کنندگان، سوالات کنکور را به گونه‌ای طراحی می‌نمایند که بتوانند تفاوت میان داوطلبان را مشخص کنند، بنابراین سوالات بسیار پیچیده و چالش برانگیز هستند.

لیسانس به پزشکی:

  • تعداد شرکت کنندگان: تعداد شرکت کنندگان در این آزمون به مراتب بسیار کمتر از کنکور سراسری است(غالبا بین چند صد تا حدود هزار نفر)
  • سختی آزمون: با وجود اینکه تعداد شرکت کنندگان کمتر است، اما رقابت به خاطر محدودیت ظرفیت پذیرش(معمولا در حدود 20 نفر در سال) همچنان بالا است. با این حال، برخی اعتقاد دارند که سوالات این آزمون نسبت به کنکور سراسری، بیشتر جنبه حفظی و مفهومی داشته و کمتر تحلیلی، پیچیده و چالش برانگیز هستند.

3.مزایا و معایب هر مسیر

مزایای کنکور سراسری:

  • مسیر مستقیم: مستقیم‌ترین و کوتاه‌ترین مسیر برای ورود به رشته پزشکی است.
  • عدم نیاز به مدرک زبان: نیازی به صرف وقت و هزینه برای اخذ مدرک زبان معتبر نیست.
  • انعطاف پذیری بیشتر: داوطلبان می‌توانند در صورت عدم قبولی در پزشکی در رشته‌های دندانپزشکی یا داروسازی نیز پذیرش بگیرند.

معایب کنکور سراسری:

  • رقابت فوق العاده بالا: برای بسیاری از داوطلبان شانس قبولی در این مسیر خیلی پایین است.
  • فشار روانی بالا: برای موفقیت، داوطلبان باید سال‌ها فشار روانی و استرس شدید کنکور را تحمل نمایند.
  • محدودیت سنی غیر مستقیم: برای داوطلبان مرد که مجددا می‌خواهند در کنکور شرکت کنند، مسئله نظام وظیفه یک چالش جدی محسوب می‌شود.

مزایای لیسانس به پزشکی:

  • رقابت کمتر: نسبت به کنکور سراسری تعداد شرکت کنندگان کمتر است.
  • فرصت مجدد: این مسیر به آنهایی که در کنکور سراسری موفقیتی کسب نکرده‌اند فرصت دیگری برای ورود به رشته پزشکی می‌دهد.
  • سنجش جامع‌تر: علاوه بر آزمون علمی، مصاحبه هم جزء بخشی از فرآیند پذیرش است که به سنجش انگیزه و شخصیت داوطلب کمک می‌نماید.
  • سرمایه علمی قبلی: داوطلبان مدرک کارشناسی، به نسبت داوطلبان کنکور سراسری از پایه علمی قوی‌تری برخوردارند که می‌تواند به موفقیت آن‌ها کمک نماید.

معایب لیسانس به پزشکی:

  • طولانی شدن مسیر: داوطلب در ابتدا باید دوره 4 ساله کارشناسی را بگذراند و سپس وارد دوره پزشکی شود که این منجر به افزایش سن و طولانی شدن فرآیند تحصیل می‌شود.
  • محدودیت در رشته و دانشگاه: ظرفیت پذیرش این آزمون محدود است و در تمامی‌ دانشگاه‌ها پذیرش ندارد.
  • ریسک بالا: قبولی در این آزمون نیز، با توجه به ظرفیت پایین به هیچ عنوان تضمین شده نیست.
  • نیاز به مدرک زبان: داشتن مدرک زبان معتبر، هزینه‌ها و تلاش مضاعفی را می‌طلبد.

سخن پایانی

این مساله که ورود به رشته پزشکی از طریق کنکور سراسری بهتر است یا لیسانس به پزشکی به شرایط فردی هر داوطلب بستگی دارد. اگر دانش آموزی در سن مناسب قرار دارد و به دنبال آن است که در سریع‌ترین زمان ممکن وارد رشته پزشکی شود و توانایی رقابت با تعداد زیادی شرکت کننده در یک آزمون سراسری را در خود می‌بیند، بهترین گزینه برای او مسیر کنکور سراسری است. در واقع این مسیر یک راه شناخته شده و استاندارد است که نیازمند تمرکز و تلاش زیادی است تا منجر به قبولی و ورود به رشته پزشکی شود. اما اگر فردی از مقطع کارشناسی فارغ التحصیل شده، از پایه علمی قوی در دروس مرتبط با علوم پایه نیز برخوردار باشد و همچنین مدرک معتبر زبان داشته باشد، مسیر لیسانس به پزشکی می‌تواند یک شانس طلایی برای او باشد، در واقع مسیر لیسانس به پزشکی یک فرصت مجدد است که به افراد با انگیزه بالا و با تجربه اجازه می‌دهد تا به رویای پزشک شدن دست یابند.

به عنوان کلام آخر همانطور که گفتیم اینکه کدام مسیر برای ورود به رشته پزشکی مناسب‌تر است به شرایط هر داوطلب بستگی دارد و در نهایت این خود داوطلب است که باید بسنجد که کدام مسیر برای او مناسب‌تر است؟ اما باید بدانید که در هر دو مسیر موفقیت بدون برنامه ریزی دقیق، تعهد و تلاش بی وقفه به دست نمی‌آید. داوطلبان باید پس از سنجش مزایا و معایب هر مسیر، یک تصمیم آگاهانه بگیرند و با اراده‌ای محکم به سوی رسیدن به هدف خود که همان رویای پزشکی است گام بردارند.