دکتری سلولی کاربردی

توسط : آناهید گستر خلیلی

رشته سلولی کاربردی یا بیوتکنولوژی سلولی کاربردی، یکی از شاخه‌های علوم زیستی است که به مطالعه و استفاده از سلول‌ها برای کاربردهای مختلف می‌پردازد. این رشته به بررسی و استفاده از سلول‌ها در زمینه‌های مختلفی مانند پزشکی، کشاورزی، و صنعت می‌پردازد. در این رشته، تکنیک‌های مختلفی مانند کشت سلولی، مهندسی ژنتیک، و بیوتکنولوژی برای بهبود و توسعه محصولات و فرآیندها استفاده می‌شود. این رشته یکی از شاخه­‌های نوین بین رشته‌ای در علوم زیستی و علم پزشکی است که با گسترش روزافزون پزشکی بازساختی و نیاز به تولید محصولات پیشرفته پزشکی، ایجاد شده است.

رشته علوم سلولی کاربردی (Applied Cell Sciences) در برگیرنده روش های مختلف کار با سلول های بنیادی همچون کشت، تکثیر، تمایزدهی سلولی، استفاده از روش های مهندسی ژنتیک جهت تغییرات ژنتیکی و استفاده از روش های پروتئومیکس در شناسایی عناصر پروتئینی جهت استفاده در تحقیقات سلولی و سلول درمانی می‌باشد.

دوره دكتري تخصصي علوم سلولي كاربردي در سال 1391 همزمان در دانشگاه علوم پزشكي تهران و دانشگاه علوم پزشكي كاشان راه اندازي شد و پس از آن به ترتيب در دانشگاه‌هاي علوم پزشكي ايران، شهيد بهشتي، تربيت مدرس، پژوهشگاه رويان، شيراز، سمنان، اروميه نيز اقدام به پذيرش دانشجو در اين رشته-مقطع کردند.

دانش آموختگان این رشته علاوه بر انجام فعالیت های آموزشی و پژوهشی با راه اندازی و مدیریت آزمایشگاهاه های سلول درمانی در مراکز درمانی و رعایت اصول استاندارد سازی محصولات سلولی جهت درمان بیماری های مختلف با کادر درمان همکاری خواهند کرد.

کاربردهای رشته سلولی کاربردی:

پزشکی: توسعه داروهای جدید، درمان‌های ژنتیکی، و تولید واکسن‌ها.

کشاورزی: بهبود محصولات زراعی و دامی از طریق مهندسی ژنتیک.

صنعت: تولید آنزیم‌ها و مواد شیمیایی با استفاده از میکروارگانیسم‌ها.

این رشته به دلیل پتانسیل بالای خود در حل مسائل پیچیده و ارائه راه‌حل‌های نوآورانه، به سرعت در حال رشد و توسعه است.

همچنین دانش آموختگان این دوره می توانند در تیم سلامت، در مراکز تحقیقاتی، آزمایشگاه‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی و مراکز درمانی و بیمارستانی و شرکت‌های دانش بنیان و بانک های سلولی به عنوان محقق، عضو هیئت علمی، مدیر تولید، مسئول فنی پس از تایید مراجع ذی صلاح و در بخش‌های تحقیق و توسعه و در زمینه تولید سلول و فرآورده های سلولی در بخش‌های دولتی و غیر دولتی جذب شده و خدمت نمایند.

مدارک تحصیلی مورد پذیرش: کارشناسی ارشد علوم تشریحی؛ زیست شناسی جانوری؛ بیولوژی سلولی و مولکولی(کلیه گرایشها)؛ زیست شناسی (کلیه گرایش ها)؛ زیست فن آوری پزشکی؛ میکروب شناسی پزشکی؛ میکروب شناسی؛ ویروس شناسی پزشکی؛ بیوتکنولوژی(زیست فناوری)؛ سم شناسی؛ بیولوژی تکوینی؛ ایمنی شناسی پزشکی؛ فیزیولوژی؛ فارماکولوژی؛ بیوشیمی بالینی؛ ژنتیک انسانی؛ خون شناسی آزمایشگاهی و بانک خون (هماتولوژی)؛ نانوفناوری پزشکی؛ دکتری عمومی در رشته های پزشکی؛ دندانپزشکی؛ داروسازی و دکتری حرفه ای دامپزشکی

مواد امتحانی و ضرایب مربوطه: منابع آزمون ورودی این رشته(بر اساس دفترچه دکتری تخصصی سال 1403مرکز سنجش پزشکی کشور) شامل بیولوژی سلولی مولکولی(50 سوال_ضریب3)، ایمنی شناسی پزشکی(25 سوال_ضریب3)، هماتولوژی(25سوال_ضریب3) و زبان عمومی و تخصصی(30سوال_ضریب3) می‌باشد.

توانمندی ها و مهارت های مورد انتظار: فارغ التحصیلان این رشته ضمن احاطه بر مباحث مربوط زمینه های مختلف سلول درمانی، همچون سلول های بنیادی، ایمونوسل تراپی، مهندسی ژنتیک، سازه ها و مشتقات سلولی، و با گذراندن موفقیت آمیز پایان نامه های تخصصی خود در زمینه پزشکی بازساختی، سلول درمانی و سلول های بنیادی می توانند فارغ التحصیل شوند.