سبد خرید شما خالی است
دلایل خستگی چشم حین مطالعه
توسط : آناهید گستر خلیلی
خستگی چشم حین مطالعه
این عارضه، به‌دلیل نگاه‌کردن طولانی‌مدت به صفحه‌های کتاب یا صفحه‌ی مانیتور یا تلفن همراه برای خواندن جزوه‌ها یا تست‌های مختلف، به وجود می‌آید. خستگی چشم‌ها اگر به‌علت بیماری در چشم یا ضعیف‌شدن نباشد و فقط ناشی از خستگی باشد، با استراحت‌کردن از بین می‌رود و به درمان و مراقبت خاصی هم نیاز ندارد. خستگی چشم بر اثر مطالعه زمانی رخ می‌دهد که شما بخواهید یک کتاب را در نور زیاد یا نور کم بخوانید. یا اینکه نور به جای تمرکز روی صفحه، روی چشمان شما متمرکز باشد. در هنگام مطالعه باید نور از پشت سر به صفحه کتاب بتابد تا از خسته شدن چشم جلوگیری شود.
علت خستگی چشم
استفاده طولانی‌مدت از کامپیوتر و دستگاه‌های دیجیتال از دلایل اصلی و شایع بوده که به آن «سندرم بینایی کامپیوتر» یا «خستگی چشم دیجیتال» می‌گویند. علاوه بر این موارد دیگری نیز باعث خستگی چشم می‌شود:
- عدم پلک زدن کافی
- رانندگی در مسافت‌های طولانی
- مطالعه برای مدت زمان طولانی
- خیره شدن برای دیدن در محیط تیره و تاریک
- قرار گرفتن چشم در معرض نور شدید یا تابش خیره‌کننده
- قرار گرفتن در معرض جریان هوای خشک، مانند پنکه، دستگاه تهویه هوا
- مشکلات زمینه‌ای چشم، مانند خشکی چشم یا عیوب انکساری اصلاح‌نشده چشم
علائم خستگی چشم
خستگی چشم علاوه بر چشم‌ها در سایر قسمت های بدن نیز تأثیر می گذارد و باعث بروز علائمی در نقاط مختلف می شود. برخی علائم خستگی چشم عبارتند از:
- چشمان اشک آلود
- حساسیت به نور
- خشکی چشم
- سوزش چشم
- خارش چشم
- تاری دید
- مشکل باز نگه داشتن چشم‌ها
راه حل رفع خستگی چشم
پلک‌زدن زیاد یا استفاده از اشک مصنوعی
یکی از مسائلی که هنگام مطالعه بسیار مهم است و به کاهش خشکی چشم کمک می‌کند مرطوب‌نگه‌داشتن سطح چشم است. خیره‌شدن و پلک‌نزدن به این می‌انجامد که چشم خسته و قرمز شود. خشک‌شدن چشم یکی از دلایل خستگی چشم و بروز مشکلات دید محسوب می‌شود. قطره‌های چشمی بدون نسخه یا تجویزی همچون اشک مصنوعی، خشکی و خستگی چشم‌ها را تسکین می‌دهد. حتی زمانی که چشمان شما احساس خوبی دارند از آنها استفاده کنید تا چشم ها را مرطوب نگه دارید و از بازگشت علائم خود جلوگیری کنید. اگر ترجیح می‌دهید اشک‌های طبیعی درست کنید، به یاد داشته باشید که بیشتر پلک بزنید، مخصوصا زمانی که روی یک دستگاه دیجیتال تمرکز کرده‌اید. ما معمولا ۱۵ بار در یک دقیقه پلک می زنیم. اما وقتی با رایانه کار می‌کنیم، این میزان به ۵ تا ۷ بار کاهش می‌یابد.
استراحت‌دادن به چشم‌ها
محدود کردن مدت زمان کار با رایانه یا مطالعه کردن بسیار در پیشگیری از خستگی و خشکی چشم موثر است. سعی کنید بعد از هر ۲۰ دقیقه کار، حدود ۱ دقیقه به دور نگاه کنید یا استراحت نمایید.
ورزش‌های چشمی
یکی از ورزش‌های معمول برای رفع خستگی چشم: ابتدا چشمانتان را ببندید؛ چشم ها را آهسته به سمت بالا و سپس به سمت پایین حرکت دهید؛ این کار را سه بار تکرار کنید. سپس چشم ها را آهسته به سمت چپ و راست حرکت دهید؛ این کار را نیز سه بار تکرار کنید. همچنین، حرکت چشمان به شکل اعداد و حروف انگلیسی نیز یک ورزش معمول برای تقویت عضلات چشم است.
اگر به هر دلیل تنش و استرس داشته اید و دچار فشار چشمی شده اید می توانید با انجام این تمرین خیلی سریع آن را کنترل کنید. برای انجام این تمرین یک جای آرام پیدا کنید و بنشینید و بعد چشم هایتان را ببندید. حالا روی هر کدام از پلک هایتان یک انگشت بگذارید و خیلی آرام به مدت 10 ثانیه فشار دهید.2 ثانیه صبر کنید و سپس مجددا این کار را انجام دهید. برای اینکه از این تمرین نتیجه ای بگیرید بایستی تا 1 دقیقه این تمرین را ادامه هید.
تنظیم نور گوشی و کامپیوتر
نور صفحه نمایش گر خود را به گونه ای تنظیم کنید که نور آن خیره کننده نباشد و در صورت امکان زمان استفاده از دستگاه های دیجیتال را محدود کنید.
سخن پایانی
به طور کلی خستگی چشم مسئله‌ای اجتناب ناپذیر است و هر کسی در عمرش حداقل یکبار آن را تجربه می‌کند. عمدتا هم دلیل خاصی ندارد و به دلیل استفاده زیاد از لوازم دیجیتال یا مطالعه بی وقفه به خصوص برای دانشجویان عزیز رخ می‌دهد. بهترین راه برای فرار از این مشکل استراحت کافی است. خستگی چشم عارضه‌ای است که معمولا با استراحت دادن به چشم‌ها برطرف می‌شود، اما برخی اوقات این مشکل به طور مکرر رخ می‌دهد و با گذشت زمان هم رفع نمی‌شود. در این مواقع شما باید به یک چشم پزشک مراجعه کنید. چشم پزشک، متخصصی است که در مراقبت از چشم و بینایی تخصص دارند.