سبد خرید شما خالی است
تکنیکهای افزایش تمرکز هنگام مطالعه کنکور ارشد وزارت بهداشت
توسط : آناهید گستر خلیلی
ممکن است برای شما هم پیش آمده که هنگام مطالعه درسی متوجه شوید که چند دقیقه است به صفحه کتابتان خیره شدهاید بدون اینکه چیزی از آن متوجه شوید؟ چند بار مجبور شدهاید یک صفحه را از اول و چند باره بخوانید؟
بارها از داوطلبان شنیدهایم که ساعتهای زیادی را صرف خواندن درسی میکنند بدون اینکه پیشروی داشته باشند و از این درجا زدنها بسیار شاکی هستند. مهمترین علت این اتفاق عدم تمرکز است. عدم تمرکز حین مطالعه چیزی است که تقریباً حین مطالعه برای اکثر داوطلبان پیش میآید، ولی باید راه حل افزایش این تمرکز را بیاموزید تا این مسئله شما را از درس فراری نکند. عموما این کاهش تمرکز یا بابت ذهن پر از مشغله یا محیط مطالعه نامناسب میباشد. بنابراین اولین قدم در افزایش تمرکز پیدا کردن دلایل این عدم تمرکز میباشد. وقتی ذهن داوطلب پر از فکر، نگرانی، یا کارهای نیمهتمام باشد، بخش بزرگی از ظرفیت ذهن صرف مدیریت آنها شده و درصد کمی از توجه برای مطالعه اختصاص پیدا میکند. به همین خاطر ممکن است زمان برای مطالعه گذاشته شود ولی بازدهی مناسب و یادگیری کمی اتفاق بیوفتد.
تکنیکهای کاربردی و علمی تاثیرگذار برای افزایش تمرکز حین مطالعه ارشد وزارت بهداشت
۱.آمادگی ذهنی قبل از شروع مطالعه: قبل از اینکه سراغ کتاب و مطالعه بروید، باید ذهنتان را آماده کنید
تنفس عمیق یا مدیتیشن کوتاه(۲ دقیقه) انجام داده تا ذهن آروم شود. هدفتان را برای هر تایم مطالعه مشخص کنید: مثلا «مطالعه۳۰ صفحه از فصل دوم درس سلولی و مولکولی »، چون ذهن عاشق وضوح است؛ وقتی مقصد مشخص باشد تمرکز راحتتر خواهد شد. (اهمیت داشتن برنامه درسی)
۲.محیط مطالعه مناسب: مکان مطالعه ایدهآل یکی از مهمترین عوامل موفقیت تحصیلی است. انتخاب یک فضای مناسب، میتواند دریچهای برای افزایش تمرکز، بازدهی و کیفیت یادگیری باشد. برای آشنایی بیشتر با ویژگیهای یک فضای مطالعه ایدهآل به مقاله مربوطه مراجعه نمایید.
از ویژگی های مهم محیط مطالعه میتوان به نور کافی، میز و صندلی مناسب و راحت، دمای مناسب محیط، حداقل سر و صدای محیط اطراف، محیط مرتب و منظم اشاره کرد. تمیزی میز بسیار مهم است؛ به قول روانشناسان، شلوغی فیزیکی = شلوغی ذهنی.
۳.توجه کافی به استراحت بین بازه های مطالعه: یک روش طلایی برای تمرکز و بازده
اکثر داوطلبان کنکور کارشناسی ارشد وزارت بهداشت فکر میکنند برای یادگیری مطالب درسی باید بیوقفه مطالعه کنند، ولی واقعیت علمی کاملاً برعکس بوده، استراحتهای درست و بهموقع، یکی از قویترین ابزارهای افزایش تمرکز و تثبیت حافظه هستند. چون مغز هم مثل عضله بوده و خسته میشود. با مطالعه بدون استراحت، مغز دیگر نمیتواند اطلاعات را درست پردازش کند و فقط "میخواند بدون اینکه یادگیری اتفاق بیوفتد"
بهترین روشهای استراحت برای بازگرداندن تمرکز عبارتاند از:
- خوردن آب یا خوراکی سبک: مغز برای تمرکز به قند ملایم نیاز دارد، نه سنگینی
- حرکت فیزیکی ملایم: کشش، چند قدم راه رفتن یا جابهجایی در اتاق
- نگاه به دور دست: کاهش فشار چشمی و ایجاد آرامش حسی
- نفس عمیق ۵ مرتبه: اکسیژنرسانی بهتر به مغز
۴.تمرین تست زنی حین مطالعه: تست زدن مثل ورزش برای مغز است.
سؤالها باعث میشوند ذهن “هدفدار” شود. به جای خواندن بدون هدف، باید دقیق بدانی کدام بخش کتاب مهم و سوال خیز است. همینطور کجا اشتباه کردهای، و چگونه باید اصلاح شود. این درگیری آشکار میان سؤال و فکر کردن شما، باعث میشود مغز ناخودآگاه تمرکز بیشتری داشته باشد.
۵.تغذیه و خواب کافی: تمرکز در مطالعه بدون سوخت مغزی ممکن نیست
مغز عاشق آب، امگا۳، ویتامینهای گروه B و منیزیم است. خواب کمتر از ۷ ساعت در شب، توان تمرکز را تا ۴۰٪ کاهش میدهد (طبق تحقیقات دانشگاه هاروارد)
۶.تمرکز امری تدریجی: اگر تمرکز شما پایین است، از تایم مطالعه کوتاه شروع کنید.
مثلاً فقط ۱۵ دقیقه با تمرکز کامل بخوان، بعد کمکم زمان را افزایش ش دهید. مغز مثل عضله است — تمرکزش با تمرین رشد میکند.
7.کاهش شبکه های اجتماعی: بدون شک بزرگترین قاتل وقت و تمرکز در دنیای امروزی شبکههای اجتماعی هستند.
برنامههای ارتباطی بسیار جذاب و وسوسه کننده هستند که این سوسه هنگام مطالعه به سراغمان میآید و از ما می خواهد تا سری به شبکه های اجتماعی خودمان بزنیم و از رویدادهای تازه با خبر شویم. بهترین راه برای مبارزه با این مشکل خاموش تلفن همراه و قرار دادن آن دور از دسترس است. اگر نمیخواهید این کار را انجام دهید، حداقل کار این است که تلفن همراه را روی حالت پرواز (airplane mode) قرار دهید. حتی یک نوتیف ساده ذهن را پرت میکند.
سخن پایانی
هر بار که ذهنت منحرف شد، به خودت سخت نگیر. کافیه لحظهای توجه کنی و به متن برگردی. همین تمرین کوچک، قدرت تمرکز را روزبهروز بالا میبرد. این تکینک ساده، تکنیک «حالا اینجا باش» طلاییترین تکنیک افزایش تمرکز میباشد. هر وقت متوجه شدین که موقع درس خواندن، فکرتان از موضوع پرت شده، به خودتان بگویید«حالا اینجا باش» و سعی کنید دوباره تمرکز خود را به مطلبی که می خواندید، برگردانید. به عنوان مثال، وقتی در کلاس درس نشستهاید و برای چند دقیقه حواستان از صحبتهای استاد پرت شد، به خودتان بگویید، حالا اینجا باش و بعد از آن سعی کنید دوباره به سخنان استاد گوش دهید.