مشکل وسواس در مطالعه چیست و راه کار رفع آن کدام است

وسواس در مطالعه یک حالت روانی است که باعث خواهد شد فرد به خود و استعدادش شک کند. افرادی که درگیر وسواس مطالعاتی هستند، در بیشتر اوقات نمی‌­توانند برای مطالعه تنها به یک منبع اکتفا کنند و مدام ذهن خود را درگیر این موضوع می­‌کنند که شاید در جزوات و منابع دیگر مطالب مهم‌­تری وجود داشته باشد. این دسته از افراد، احتمال اتلاف وقت زیادی داشته و در روند مطالعاتی خود بسیار کند هستند؛ چرا که بیش از اندازه روی یک موضوع ماندن باعث خستگی و دلزدگی نسبت به آن مبحث می‌شود و در نهایت دچار اضطراب و استرس کمبود وقت می‌شود. شاید برای شما هم این سوال پیش بیاید که وسواس در مطالعه عموما به چه دلیلی پیش می آید؟جواب سوال: همان ابتدا باید مطلب را یاد بگیریم!

این هم از همان طرز فکرهای غلط است که منجر به وسواس مطالعاتی می‌شود. این که شما در همان ابتدا هرچه می‌خوانید را بیاموزید، یکی از مسائلی است که می‌تواند به بروز وسواس مطالعاتی منجر شود. اگر وقتی یک مطلب را می‌خوانید متوجه نمی‌شوید یا یاد نمی‌گیرید، در همان لحظه پافشاری نکنید که حتما باید این را بیاموزید. یک علامت بگذارید و به سراغ مباحث راحت‌تر بروید و به مرور زمان سعی کنید مطالب را با مرورهای بعدی و تست زنی یاد بگیرید.

به مجموعه رفتارهای زیر وسواس هنگام مطالعه گفته می‌شود

  • بودن در یک مکان و زمان خاص
  •  انجام تشریفات زیاد قبل از انجام مطالعه 
  • فقط با یک فرم نشستن خاص جهت شروع مطالعه
  • چندین بار خواندن مطلب و بازگشتن به همان مطلب قبلی 

و ...

نبود هر یک از این موارد باعث می‌شود تا داوطلبان نتوانند بر روی مطالعه خود تمرکز داشته باشند و به درستی مطالعه کنند. بسیاری از داوطلبان وسواسی، چندین بار یک مطلب را مطالعه می‌کنند ولی نمی‌توانند آن‌ها را به خاطر بسپارند. مسلماً، درگیر کردن فکر باعث کاهش عملکرد فرد و مدت زمان مطالعه خواهد شد.

 

عوارض وسواس در مطالعه چیست؟

  • به اندازه کافی فرصت تست زنی ندارد.
  • احساس اینکه هیچوقت زمان کافی ندارد.
  • سرعت پیشروی در مطالعه بسیار کند است.
  • مرور مطالب درسی به موقع انجام نمی شود.
  • خستگی، بی انگیزگی و نا امیدی بابت عدم پیشروی دروس دارد.
  • کاهش اعتماد به نفس به دلیل تفکر عدم تسلط به دروس دارد.
  • استرس شدید به دلیل کم آوردن زمان و اعتماد بنفس پایین دارد.

و...حال که با معضلات و مشکلات وسواس در مطالعه آشنا شدید، در ادامه راهکارهای کاربردی جهت کم کردن این وسواس را خدمتتان ارائه می دهیم.

 

راهکار رهایی از وسواس در مطالعه:

اولین راه‌حل این است که حساسیت خود را را کنار گذاشته و سعی کنید با یک دور روزنامه‌وار خواندن، مطالب و نکات مهم مبحث مورد مطالعه را دریابید و تمام مطالب را یک بار بخوانید. سعی کنید همیشه قبل از شروع مطالعه، زمانی را برای نظم دادن به افکارتان و خالی کردن ذهن خود اختصاص دهید. به طور مثال کارها را به دو دسته تقسیم کنید؛ دسته اول کارهایی که زمان زیادی از شما نمی­‌گیرند و انجام دادن سریع آن­‌ها احساس آسودگی و آرامش به شما می­‌دهد و دسته دوم، کارهای زمان­‌بر هستند. این دسته از کارها را در برگه‌­ای نوشته و زمان مخصوصی را برای انجام دادن آن­‌ها در نظر بگیرید. سعی کنید هنگام مطالعه همیشه تکه کاغذی کنار دست خود داشته باشید تا در صورت هجوم افکار مزاحم به ذهنتان آن‌­ها را یادداشت کرده و در زمان مناسب به فکر کردن و تحلیل آن­‌ها بپردازید.

برای مطالعه اولویت‌سنجی کنید. یعنی پس از آنکه نکات مهم مبحث را دریافتید، در ابتدا تمرکز خود را روی خواندن مطالب مهم بگذارید و سپس سایر بخش‌ها را بخوانید.

به این باور برسید که مطالب قبلی را یاد گرفته‌اید و به عقب برنگردید. در صورتی که نگران هستید که مطالب قبلی را فراموش کرده‌اید با خود بگویید در زمان مشخصی که برای مرور مطالب اختصاص داده‌ام، آنها را می‌خوانم.

یکی از مواردی که به تسلط شما کمک می‌کند تست زدن است که به شما نشان می‌دهد، کدام مباحث از درجه اهمیت بیشتری برخوردار هستند. به جای تکرار کردن مباحث، به شما توصیه می‌کنیم، زمان خود را به تست‌زنی اختصاص دهید. 

علامت‌گذاری مطلبی که یاد نگرفته‌اید و در زمان مرور به آن می‌رسید یکی دیگر از راهکاری رفع وسواس فکری می‌باشد. حتما در نظر داشته باشید که تست‌های مهم و تست‌هایی را که اشتباه پاسخ می‌دهید، علامت‌دار کنید تا با زدن مجدد آن‌ها نکات مهم برای شما مرور شوند.

تنها چیزی که وقت و انرژی شما را می گیرد تکرار زیاد مطالب است. زمانی جداگانه برای رفع اشکالات خود تعیین کنید و در آخر مطالعه به آن رسیدگی کنید. 

 

سخن پایانی

سعی کنید از روش های تدریجی برای کاهش وسواس خودتان استفاده کنید. یعنی با آموزش تکنیک های صحیح مطالعه و روش های اصولی آنها را با وسواس خود جایگزین کنید. بطور مثال: بجای تاکید لحظه ای بر مطلب مطالعه شده و برگشت به عقب و تکرار آن، مطلب را تمام کرده تا فرصت مرور و تکرار آن را برای روزهای آینده فراهم نمایید.