سبد خرید شما خالی است
تکنیک «حالا اینجا باش» طلایی ترین تکنیک افزایش تمرکز
ممکن است برای شما هم پیش آمده که هنگام مطالعه درسی متوجه شوید که چند دقیقه است به صفحه کتابتان خیره شده‌اید بدون اینکه چیزی از آن متوجه شوید؟ چند بار مجبور شده‌اید یک صفحه را از اول و چند باره بخوانید؟
بارها از داوطلبان شنیده‌ایم که ساعت‌های زیادی را صرف خواندن درسی می‌کنند بدون اینکه پیشروی داشته باشند و از این درجا زدن‌ها بسیار شاکی هستند. مهمترین علت این اتفاق عدم تمرکز است.
نداشتن تمرکز در مطالعه از مهمترین دلایلی است که باعث کاهش بازدهی در هنگام مطالعه، نفهمیدن درس‌ها و در نتیجه مطلوب نبودن نتایج امتحانات می‌شود. در کل تمرکز به عنوان یکی از کلیدی‌ترین عوامل موفقیت در مطالعه و یادگیری شناخته می‌شود. تمرکز به معنای توانایی هدایت آگاهانه توجه به روی یک موضوع، فعالیت یا وظیفه خاص و حفظ آن توجه برای بازه زمانی مورد نظر است. این مهارت ذهنی مهم به فرد اجازه می‌دهد که از حواس‌پرتی‌ها اجتناب کرده و انرژی ذهنی خود را بهینه مصرف کند تا بهره‌وری فرد افزایش پیدا کند.
در عصر حاضر که تکنولوژی و عوامل محیطی زیادی وجود دارند که برهم زننده ی تمرکز هستند، حفظ و افزایش تمرکز از چالش‌های بزرگ و گسترده انسان امروزی است. اختلال در تمرکز به معنای دشواری حفظ توجه بر روی یک فعالیت یا موضوع خاص است. این اختلال می تواند در افراد مختلف با درجات مختلف بروز پیدا کند و زندگی روزمره فرد را از جمله تحصیل، کار و روابط اجتماعی را تحت تاثیر قرار دهد. تمرکز بالا هنگام مطالعه برای همه افرادی که به نوعی با یادگیری و مطالعه درگیر هستند، اهمیت زیادی دارد و افزایش تمرکز در این حوزه بیشترین تاثیر را بر بازدهی ذهنی و قدرت مغز دارد.
بیشتر افراد گمان می کنند که تمرکز، یک امر ذاتی بوده و تغییر آن غیرممکن است؛ در حالی که تمرکز، یک امر اکتسابی است و خوشبختانه راه های افزایش تمرکز برای مطالعه کم نیست و با اندکی تلاش و به‌کارگیری تکنیک‌های درست، می‌توانید حواس‌پرتی‌ها را از بین برده و متمرکزتر ظاهر شوید.
عواملی که باعث حواس پرتی می شود!!
اولین قدم و ساده ترین راه برای افزایش تمرکز در مطالعه این است که عوامل حواس پرتی خود را بشناسیم از جمله مهمترین این عوامل: تلویزیون، تلفن همراه، سر و صدا محیط، آشنا نبودن به روش های مطالعه، فشار روانی و…می باشد. ممکن است چیزهایی که برای شما از جمله عوامل برهم زننده ی تمرکز هستند، برای بقیه اصلا اهمیتی نداشته باشند و یا این که چیزهایی که حواس بقیه را پرت می کند خللی در فعالیتهای شما نداشته باشد. به همین دلیل شناختن این عوامل کاملا به خود شما بستگی دارد.
راه حل های افزایش تمرکز حین مطالعه
1-داشتن برنامه درسی
اگر پیش از درس خواندن برنامه‌ریزی داشته باشید، به مسیر مطالعه خود آگاه بوده و برای هر ساعت و روز خود مباحث مشخصی را دارید. تحت این شرایط تمرکز شما بیشتر خواهد شد. در صورتی که نتوانستید تمام آن برنامه را اجرا کنید هم هیچ اشکالی ندارد. اما سعی کنید تا جایی که می‌شود به آن برنامه پایبند بمانید.
2-محیط مطالعه مناسب
محیط مناسب نقش مهمی در افزایش تمرکز و بازدهی مغز دارد. عواملی مانند نور، صدا، دما، نظم و چیدمان محیط می‌توانند بر میزان تمرکز شما تاثیر بگذارند. برای انتخاب محیط مناسب برای مطالعه باید به این نکته توجه کنید که فضایی را که برای خواب و استراحت استفاده می کنید، به عنوان محل مطالعه خود انتخاب نکنید و بهتر است نقطه یا قسمتی خاص را به مکان مطالعه اختصاص بدهید. کتاب‌ها و جزوه‌های مورد نیازتان را در دسترس خود قرار دهید تا نیاز نباشد برای آن ها از جایتان بلند شوید یا مدتی دنبالشان بگردید چون باعث برهم خوردن تمرکز و حواس پرتی می شود.
نور: نور کافی برای مطالعه و انجام کارهای ذهنی ضروری است. نور نامناسب می‌تواند باعث خستگی چشم، سردرد و کاهش تمرکز شود.
صدا: سکوت و آرامش برای تمرکز هنگام مطالعه ضروری است. صداهای بلند و مزاحم می‌توانند مختل کننده تمرکز باشند. اگر در محیطی پرسروصدا هستید، از گوش‌گیر یا هدفون‌های ضدصدا استفاده کنید.
دما: دمای خیلی گرم یا خیلی سرد می‌تواند باعث خستگی، خواب‌آلودگی، بی‌قراری یا کاهش تمرکز شود.
نظم و چیدمان: محیطی که در آن کار یا مطالعه می‌کنید، باید مرتب و منظم باشد. وجود وسایل اضافی و فضای نامرتب می‌تواند باعث حواس‌پرتی و کاهش تمرکز شود. میز مطالعه یا محل مطالعه خود را مرتب نگه دارید و فقط وسایلی که برای فعالیت خود نیاز دارید را در آن محیط قرار دهید. ترجیحا اشیایی که توجه شما را جلب می‌کنند را در معرض دیدتان قرار ندهید مانند تلفن همراه.
3-داشتن خواب کافی
خواب نقشی حیاتی در عملکرد مغز دارد. برنامه خواب منظم به مغز شما این امکان را می دهد که به درستی اطلاعات را پردازش و ذخیره کند. بعضی از افراد، خصوصا افراد کنکوری تصور می کنند با کمتر خوابیدن و مطالعه بیشتر نتیجه بهتری بدست می آورند باید بپذیریم کاهش ساعت خواب برای مطالعه بیشتر، به جای بازدهی بیشتر، باعث کاهش تمرکز و نتیجه عکس می شود.
4-کاهش شبکه های اجتماعی
بدون شک بزرگترین قاتل وقت و تمرکز در دنیای امروزی شبکه‌های اجتماعی هستند. برنامه های ارتباطی بسیار جذاب و وسوسه کننده هستند که این سوسه هنگام مطالعه به سراغمان می آید و از ما می خواهد تا سری به شبکه های اجتماعی خودمان بزنیم و از رویدادهای تازه با خبر شویم. بهترین راه برای مبارزه با این مشکل خاموش تلفن همراه و قرار دادن آن دور از دسترس است. اگر نمی خواهید این کار را انجام دهید، حداقل کار این است که تلفن همراه را روی حالت پرواز (airplane mode) قرار دهید.
5-یادگیری اصول تندخوانی
یکی از با اهمیت ترین تکنیک های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن تندخوانی است که باعث توجه و تمرکز بیشتر و فهمیدن مطالب و در نتیجه، باعث یادگیری بهتر می شود. فکر و ذهن ما قادر است هزاران کلمه را در دقیقه از خود عبور دهد؛ مطالعه سریع یا تندخوانی، فرصت جولان به ذهن نمی دهد و سبب افزایش تمرکز در مطالعه می شود.
تکنیک «حالا اینجا باش» طلایی ترین تکنیک افزایش تمرکز
هر وقت متوجه شدین که موقع درس خواندن، فکرتان از موضوع پرت شده، به خودتان بگویید «حالا اینجا باش». و سعی کنید دوباره تمرکز خود را به مطلبی که می خواندید، برگردانید. به عنوان مثال، وقتی در کلاس درس نشسته اید و برای چند دقیقه حواستان از صحبت های استاد پرت شد، به خودتان بگویید، حالا اینجا باش و بعد از آن سعی کنید دوباره به سخنان استاد گوش دهید.
سخن پایانی
در پایان مجددا تاکید می کنیم که افزایش تمرکز و کاهش حواس پرتی ها نیاز به تمرین مستمر دارد و بنابراین با تمرین روزانه تکنیک ها، مطالعه ای لذتبخش، متمرکز تر و به دور از حواس پرتی را تجربه خواهید کرد. گاهی ممکن است مشکلاتی که افراد در هنگام مطالعه تجربه می کنند، ریشه در مشکلات روانی داشته باشد. در این شرایط توصیه می شود از یک روانشناسی با تجربه کمک بگیرید. روانشناس با بررسی کامل تشخیصی به شما کمک می کند تا متوجه شوید که ریشه حواس پرتی و تمرکز پایین شما چیست تا بتوانید به وضعیت تمرکزتان سر و سامان بدهید.